KULINER DARI JAWA

KARYA: Ainah Rashidah binti Hasan

Pelbagai jenis makanan yang akan diperkenalkan dan mungkin ramai padanya tidak tahu bahawa banyak lagi makanan orang jawa. Terdapat pelbagai jenis makanan jawa yang terkenal di Malaysia. Antara makanan yang paling popular ialah, nasi ambeng, pecal, tempe, ungkep, tempeyek dan sambal goreng jawa. Jika masyarakat di Johor, makanan paling digemari ialah nasi ambeng yang pada kebiasaannya nasi ini akan selalu dijumpai pada majlis keramaian seperti masjlis kesyukuran dan cukur jambul.                                                                                            

            Makanan tradisi ini merupakan lambang sesuatu budaya yang patut dihargai terutamanya bagi golongan muda yang bakal mewarisi budaya-budaya seperti ini. Nasi ambeng ini mempunyai keunikannya yang tersendiri iaitu, nasi ini dimakan didalam dulang yang beralaskan daun pisang dan kebiasaannya di kongsi bersama empat atau lima orang tetamu. Hal ini adalah untuk mengeratkan hubungan silaturrahim antara tetamu yang bertandang. Dalam satu dulang ini mempunyai nasi, ayam, mee, tahu kering, ikan masin, kacang, serunding dan tempe.                               

            Selain makanan seperti nasi ambeng ini, masyarakat jawa juga mempunyai kuih muih tradisionalnya yang tersendiri. Kuih yang biasa dijumpai ialah tempeyek yang biasanya ditemui apabila bertandang ke rumah sanak saudara semasa perayaan aidilfitri atau aidiladha. Kerangupannya menjadikan kita ketagih untuk menjamahnya lagi. Selain daripada itu kuih tradisional jawa ialah wajik yang diperbuat daripada beras pulut dan gula Melaka. Namun begitu, kuih ini sudah jarang untuk ditemui.

Hal ini demikian kerana, teknik pembuatannya yang amat rumit menjadikannya sukar untuk diperolehi. Pada kebiasaannya, kuih ini sering dibuat secara bergotong royong jika ada majlis keramaian di kampung.  Satu perkara yang menarik tentang orang jawa ialah, mereka lebih suka melakukan kerj secara bersama-sama atau dalam erti kata yang lain, leboh suka bergotong royong agar dapat menaikkan suasana disamping dapat mengeratkan hubungan silaturrahim. 

Hidangan seterusnya ialah sambal goreng jawa yang sangat popular dalam masyarakat Jawa dan Melayu. Sambal goreng masyarakat jawa ini lazimnya bukan dihidangkan mengikut suka hati. Sambal goreng ini lazimnya selalu dijumpai pada majlis kenduri yasin, kenduri tahlil (dimakan bersama nasi ambeng), hari raya dan majlis cukur jambul. Boleh dikatakan ianya adalah hidangan eksklusif pada setiap majlis keramaian. Makanan jawa yang seterusnya ialah tempe. Tempe ini boleh disediakan dalam pelbagai variasi, dalam hidangan sambal goreng jawa juga tempe menjadi salah satu bahan utama, jika tiada tempe maka tidak lengkaplah hidangan sambal goreng jawa. Tempe ini juga amat sedap jika dihidangakan secara goreng dan dicicah bersama dengan sambal kicap. Kerangupannya menjadikan anda sering terbayang-bayang dengan keenakannya juga. Tempe ini diperbuat daripada kacang soya yang mempunyai khasiatnya yang tersendiri. Terdapat juga pelbagai cara gorengan tempe ini, contohnya tempe goreng biasa, tempe goreng ketumbar, tempe goreng masin dan tempe goreng bawang putih.

Terdapat pelbagai lagi makanan masyarakat jawa yang pastinya akan menggiurkan anda semua. Masyarakt jawa juga terkenal dengan sifatnya yang pemurah dan sering menghidangkan maknan kepada tetamunya sebagai menghargai kedatangan mereka. Oleh sebb itulah mereka kaya dengan santapan tradisionalnya.